Luchtdicht bouwen: hoe en waarom

Luchtdicht bouwen: hoe en waarom.

De blowerdoor meting is sinds enkele jaren bijna een evidentie geworden in de dagelijkse bouwpraktijk. De alom gekende WBO (Waarde bij ontstentenis) van 12 in de EPB software wordt hiermee makkelijk gereduceerd, wat een flink aantal e-peil punten kan opleveren.

Het voordeel wordt vrij makkelijk gehaald doordat de waarde van 12 volumewisselingen per uur zeer hoog werd ingeschaald, en dus bijna elke woning beter scoort dan deze waarde. Derhalve is het uitvoeren van een blowerdoorproef dus dé manier om snel en goedkoop E punten te behalen.

Specifieke ingrepen om een bepaalde vooropgestelde luchtdichtheid te halen echter, zijn eerder nog de uitzondering. Het bekomen van luchtdichtheden van 6 to 4 volumewisslingen per uur, zijn zeker haalbaar, doch wil men lager gaan, dan zijn totch specifieke ingrepen vereist. 

Een groot probleem in het bepalen van het ambitiepeil is echter dat de kennis rond welke ingrepen welk effect hebben, nog onvoldoende ontwikkeld is, en dat men zich beter wendt tot specialisten die de luchtdichtheid met garantie kunnen uitvoeren. Deze specialisten weten welke specifieke delen van het gebouw gevoelig zijn aan luchtlekken, en zullen daar luchtdichte coatings gaan aanbrengen. 

Door hun ervaring kunnen ze dan ook luchtdichtheden onder n50 waardes van 1 garanderen, zelfs de bekende passief waarde van 0.6 volumewisselingen per uur, waarop veel passief-wannabe-bouwers hun tanden stukbeten, ligt nu binnen handbereik 

Het inschakelen van deze specialisten heeft echter een zekere (beperkte) meerkost, dus waarom zou een bouwheer of architect hierop inzetten? Deze vraag wordt verder in dit artikel uitgewerkt. 

In de eerste plaats is de luchtdichtheid een maat voor het comfort in de woning. Luchtlekken betekenen immers tocht, en tocht betekent een (te) koude of (te) warme, ongecontroleerde luchtstroom in de woning. Het wegnemen van deze ongecontroleerde luchtstromen beteken in de praktijk het equivalent van het sluiten van een raam dat openstaat in de winter. In deze is dus luchtdichtheid een belangrijke component voor het thermische comfort van de woning.

Een bijkomend gegeven van deze tocht is dat koude buitenlucht in het stookseizoen op een binnentemperatuur gebracht moet worden. Wanneer men een slecht presterende gebouwschil heeft, dan zal de verwarmingsinstallatie harder moeten werken om de woning in zijn geheel op temperatuur te houden. Ze zal dus meer energie verbruiken, wat dus 100'en Euro's per jaar aan gas, mazout, pellets, of elektriciteit kan kosten. 

in geval deze verwarmingsinstallatie een warmtepomp is, (die meer en meer geplaatst worden in nieuwbouwwoningen) dan zal het te installeren vermogen van de warmtepomp, (en dus haar prijs) berekend worden op de transmissie- en ventilatieverliezen van de woning. Een zwaardere warmtepomp, ten gevolge van hogere ventilatieverliezen, gekoppeld aan een slechte luchtdichtheid zal een pak duurder worden. 

We zien vaak dat de meerkost om de warmtepomp 'veilig' te dimensioneren, ten gevolge van een 'onbekende' in de luchtdichtheid, meer kost dan de luchtdichtheid zelf aan te pakken.

Bovendien zullen deze warmtepompen (die dus te zwaar berekend zijn) pendelgedrag (heel vaak aan- en uitgaan door een te hoog afgegeven vermogen) vertonen,waardoor ze sneller stuk gaan.

De luchtdichtheid van een woning is zoals gezegd gekoppeld aan de energieverliezen van deze woning, en wordt dus weerspiegeld in het E en S peil van de woning. Op onderstaande grafiek kan je het effect op beide van de luchtdichtheid terugvinden.

Rekentool (€)

Bereken de kost voor de luchtdichtheid van uw woning alsook de terugverdien periode. 

REKENTOOL (€)
application guide
application guide
application guide

Het verbeteren van de luchtdichtheid heeft dus een rechtstreeks effect op het E peil, en het S peil, waardoor een andere interessante besparing kan gerealiseerd worden.  Het Vlaams Energie Agentschap geeft op vandaag nog steeds een 5 jaarse vrijstelling op de onroerende voorheffing bij woningen die een E peil bereiken onder de E-20.

Natuurlijk kan luchtdichtheid alleen niet instaan voor een E20 woning, maar ze heeft wel een fundamentele impact op de E score, en heeft in tegenstelling tot de meerkosten van bijvoorbeeld warmtepompen, of zonnepanelen, slechts een beperkte impact op het bouwbudget. 

Tenslotte willen we even wijzen op de vereisten voor een goed werkend ventilatiesysteem, waar de warmte uit de afgezogen lucht gerecupereerd wordt. Deze kan enkel goed werken als de n50 waarde van de woning lager is dan 1. Dit wordt dan ook door verschillende fabrikanten van deze systemen opgelegd als vereiste voor de door hen vooropgestelde energierendementen. 

Bekijken we dan even de mogelijke financiële voordelen van luchtdichtheid, afgewogen tegenover haar investering:

Investering in een n50 waarde (met garantie) van 1, in een woning verwarmd met een warmtepomp, gekoppeld aan zonnepanelen, ifv het bekomen van een E peil onder de 20:

  • Investering Luchtdichtheid: Eenmalig 2400€
  • Besparing op de aankoop van de warmtepomp tgv een betere luchtdichtheid en dus een lager warmteverlies: Eenmalige besparing 1500€
  • Besparing per jaar aan energie door lagere warmteverliezen van de woning: 100€/jaar
  • Vrijstelling op de onroerende voorheffing voor 5 jaar voor een woning onder de E20, per jaar 800€/jaar

Wanneer we dus de investering afwegen tegenover de besparing, dan merken we dat we al na  1 jaar (1500+100+800= 2400€) de meerkost voor de luchtdichtheid hebben terugverdiend. (natuurlijk losstaand van de andere investeringen die gekoppeld zijn aan dit E-peil)

Wat echter meer is is dat de woning gedurende de rest van zijn levensduur meer comfort zal opleveren, en minder energie zal verbruiken, wat ook de manier zal zijn waarop ze verwarmd wordt, zonder vervangings--of onderhoudskosten.


De conclusie is duidelijk, investeren in de gebouwschil door een gegarandeerde luchtdichtheid is een meerkost die zich bliksemsnel terugverdient. En die gedurende de rest van de levensduur van de woning door blijft werken.

Nationaal normatief kader rond luchtdichtheid:

  1. Normen: STS P 71-3
  2. NBN 13829
  3. Energieprestatieregelgeving (EPB) voor nieuwbouw en renovatie

EUROPESE NORMEN

  1. 1. Richtlijn 20/20/20: 20% minder CO² uitstoot, 20% minder energieverbruik, 20% meer hernieuwbare energie.
  2. 2. Europese Energieprestatie van gebouwen, richtlijn 2002/91/EC en 2010/31/EG.

Relevante publicaties (Bron - wtcb):

  1. Luchtdichtheid van gebouwen
  2. Controle van de luchtdichtheid
  3. Technische installaties en luchtdichtheid
  4. Aandachtspunten in de ruwbouwfase

Voor advies (BE) +32 9 348 31 00 - (NL) 0341 27 88 10 of laat ons u opbellen

Contact
x